ogalego.eu
Marilar Aleixandre, homenaxe de ogalego.eu
demostrativo
Artigo
qr
Foto: Marilar Aleixandre, escritora galega

ogalego.eu // ogalego.gal son  Vitoria Ogando Valcárcel e Anxo González Guerra, catedráticos de L. e Lit. Galega xubilados

SUBSTANTIVO-ADXECTIVO


0.- Identificar substantivos e adxectivos

1.- Colocar o artigo

2.- Nome de árbore froiteira

3.- Indicar o feminino

4.- Pares de palabras

5.- Poñer en plural

6.- Frases en plural

7.- Completar frases

8.- Superlativos sintéticos

9.- Indicar superlativos

10.- Comparativos

11.- Traducir do castelán


0.- Identificar os substantivos e adxectivos do texto

MIL PRIMAVERAS

Se a lingua galega fose só o que din os sociolingüistas, unha “lingua B minorizada afectada de diglosia en fase de desaparición mediante un proceso de aculturación” non sei se me animaría a escribila. Afortunadamente non o é, ou non o é fundamentalmente. É tamén a lingua de Rosalía, e de Cunqueiro, a do camareiro que me trae este café, a da miña nai, a miña, e a daquel corvo dun bar de Belvís ao que lle aprenderan a dicir “quero tortilla”. Creo que este é o perigo de problematizar excesivamente as cousas: que un acaba aprazando o seu gozo ata que os problemas se resolvan. Esta é a miña humilde reflexión para este Día das Letras Galegas.
O temor  a que unha lingua desapareza é coma o temor á morte: é o medo anticipado a algo que sucederá igualmente (aínda que tamén se podería argumentar que a estatística non exclúe a posibilidade de que sexamos inmortais: toda a xente que existiu na Historia, un seis por cento non morreu aínda). O galego desaparecerá sen dúbida. O español tamén, e tamén o inglés. As linguas son organismos vivos e polo tanto están programadas para extinguirse. Pero co temor á morte dunha lingua pasa coma co temor á nosa propia morte: que pode acabar converténdose nunha obsesión que nos impide gozar do que non é morte e que precede á morte, que é a vida. A lingua galega está aquí e está ben viva mil anos despois de impoñerse á que había antes e que tamén morreu. Pode ter problemas de estatus e de saúde (tamén os teñen os que a falan) pero non hai que contemplala a cada paso como se contempla un doente agonizante. Pódese promover máis, pódese divulgar mellor, pero non debemos confundir o idioma coa política lingüística.
Por iso, precisamente Cunqueiro, con moita sensibilidade, pedía para o galego só “mil primaveras máis”. Eran as que tivera antes ca el. Para min, na frase o importante non é o número de anos senón a cuestión das “primaveras”. Coas linguas, coma coas persoas, non se debe aspirar á inmortalidade, que é unha aspiración que non conduce máis ca á melancolía.  Ao que hai que aspirar é á calidade de vida, o que antes se chamaba felicidade. Gocemos do que temos e non nos laiemos tanto, non sexa que lle suceda ao galego o que lles sucede aos enfermos de verdade: que cando se lles ofrece unha e outra vez a extremaunción, acaban morrendo de verdade.

Miguel Anxo Murado, Escrito en cafeterías, Galaxia, 2014. pp. 27-28

Corrección completa do exercicio 0


1.- Poñerlles o artigo a cada unha destas palabras

  1. arte

  2. poema

  3. costume

  4. talismán

  5. lume

  6. orde

  7. ra

  8. dote

  9. perdiz

  10. fe

  11. sorriso

  12. marxe

  13. cume

  14. cor

  15. pa

  16. sinal

  17. la

  18. calor

  19. viaxe

  20. cofre

  21. culler

  22. análise

  23. longametraxe

  24. arma

  25. palafita

  1. grilo

  2. be

  3. aguia

  4. árbore

  5. nariz

  6. carne

  7. noz

  8. peaxe

  9. azar

  10. sal

  11. colar

  12. cárcere

  13. ponte

  14. dor

  15. ubre

  16. val

  17. xénese

  18. mel

  19. corvo

  20. orixe

  21. puré

  22. labor

  23. sofraxe

  24. cuspe

  25. talle

  1. cal

  2. café

  3. ele

  4. énfase

  5. auga

  6. couce

  7. pixama

  8. atlas

  9. cinceiro

  10. leite

  11. zapato

  12. pálpebras

  1. garaxe

  2. cabelo

  3. humor

  4. fel

  5. legume

  6. teitume

  7. carraxe

  8. diadema

  9. teclado

  10. riso

  11. síndrome

  12. masacre

 

a) Corrección completa do exercicio 1

b) Escoitar o exercicio corrixido:

 


2.- Indicar o nome da árbore que produce os seguintes froitos:

  1. mazá (foto)

  2. pera

  3. limón

  4. cereixa (foto)

  5. améndoa

  6. laranxa (foto)

  7. pexego

  8. bévera

  9. oliva (foto)

  10. ameixa

  11. abelá

  12. amorodo

  13. figo (foto)

  14. néspera (foto)

  15. castaña (foto)

  16. plátano

  17. marmelo (foto)

  18. uva (foto)

  19. amora

  20. noz (foto)

a) Corrección completa do exercicio 2

b) Escoitar o exercicio corrixido:

 


3.- Indicar o feminino de

 

  1. tecelán

  2. carneiro

  3. abade

  4. neno

  5. poeta

  6. ladrón

  7. sacerdote

  8. avó

  9. príncipe

  10. cónsul

  11. ateo

  12. home

  13. autor

  14. cabaleiro

  15. saltón

  16. frade

  17. patrón

  18. vizconde

  19. langrán

  20. sogro

  21. emperador

  22. cabalo

  23. insán

  1. curmán

  2. pastor

  3. sapo

  4. alcalde

  5. estudante

  6. europeo

  7. heroe

  8. padriño

  9. sultán

  10. louzán

  11. español

  12. toleirón

  13. reo

  14. solteirón

  15. compostelán

  16. capitán

  17. rapaz

  18. mentirán

  19. mestre

  20. folgazán

  21. pai

  22. monxe

  23. pailán

  1. cristián

  2. boi

  3. campión

  4. lambón

  5. marido

  6. galo

  7. tsar

  8. xudeu

  9. león

  10. francés

  11. padrasto

  12. aldeán

  13. temperán

  14. deus

  15. papa

  16. compadre

  17. señor

  18. rei

  19. papón

  20. can

  21. actor

  22. nugallán

  23. livián

  1. xenro

  2. cidadán

  3. pega

  4. intérprete

  5. fisterrán

  6. barón

  7. castrón

  8. macho

  9. pardal

  10. parente

  11. mártir

  12. castelán

  13. alemán

  14. contratista

  15. duque

  16. embaixador

  17. irmán

  18. marrán

  19. cru

  20. vilán

  21. alto

  22. baixo

  23. porcallán

a) Corrección completa do exercicio 3

b) Escoitar o exercicio corrixido:

 


4.- Explicar as diferenzas entre os seguintes pares de palabras

  1. bolso-bolsa

  2. caldeiro-caldeira

  3. cancelo-cancela

  4. caxato-caxata

  5. coiro-coira

  6. cuartillo-cuartilla

  7. fouciño-fouciña

  8. leño-leña

  9. machado-machada

  10. peso-pesa

  1. pipo-pipa

  2. porto-porta

  3. pozo-poza

  4. rato-rata

  5. río-ría

  6. saco-saca

  7. teto-teta

  8. tixolo-tixola

  9. vasoiro-vasoira

  10. viño-viña

Corrección completa do exercicio 4


5.- Poñer as seguintes palabras en plural

Ver AXUDA teórica

  1. local

  2. fusil

  3. tren

  4. paraugas

  5. áxil

  6. rapaz

  7. mil

  8. útil

  9. amábel

  10. lobo

  11. ruín

  12. gardacostas

  13. multicolor

  14. quebranoces

  15. xirasol

  16. cabalo do demo

  17. lei

  18. estrela de mar

  19. sapoconcho

  20. porco teixo

  21. decreto lei

  22. xardín

  23. tal

  24. animal

  25. café

  26. lenzo

  27. oasis

  28. pita do monte

  29. álbum

  30. vacaloura

  31. anorak

  32. iceberg

  1. dólar

  2. a

  3. plural

  4. cor

  5. cónsul

  6. venres

  7. garda civil

  8. pel

  9. can

  10. pobre

  11. fiel

  12. verdade

  13. asistente

  14. cruz

  15. bo

  16. tonel

  17. luns

  18. réptil

  19. señor

  20. país

  21. cru

  22. galego-portugués

  23. cal

  24. túnel

  25. lambón

  26. español

  27. mandil

  28. pereira

  29. sol

  30. vagalume

  31. test

  32. pub

  1. exalumno

  2. fácil

  3. rei

  4. anel

  5. dolmen

  6. un

  7. xudeu

  8. baúl

  9. cartafol

  10. caracol

  11. hotel

  12. algún

  13. bocoi

  14. azul

  15. fiábel

  1. israelí

  2. proxectil

  3. motor

  4. clímax

  5. civil

  6. u

  7. ancián

  8. dor

  9. mel

  10. tórax

  11. xentil

  12. ollomol

  13. lapis

  14. prismáticos

  15. tándem

  16. dúplex

a) Corrección completa do exercicio 5

b) Escoitar o exercicio corrixido:

 


6.- Poñer en plural as seguintes frases

1.- Ese marroquí é un home que ten unha cultura moi diferente á occidental.

2.- O mércores sempre tomo un café tranquilamente ante a televisión sen ter o mandil posto e mentres fumo un cigarro, xa que é o único día que non debo traballar despois de xantar.

3.- O martes non vou á piscina municipal.

4.- Ese rei ditou unha lei sorprendente: obriga ao coronel e ao cónsul a presentárense o luns e o xoves ante a Comandancia da Garda Civil.

5.- O nivel cultural e económico desa familia é aceptábel: todos teñen anel e len algún libro cada semana.

6.- Ese val é moi fértil e agradábel, e ten de todo. Alí podes ver desde un pónei ou un boi pacendo ata un hindú xogando ao hóckey no xardín do hotel.

7.- Hai un farol municipal no parque infantil, mais como está fronte ao cuartel aínda se vai vendo.

8.- Ese can é un berrón, non fai máis que ladrar.

9.- O gol marcado polo xogador israelí non foi legal.

10.- Din que a estrela de mar non é hostil ao ollomol.

11.- Aquel monxe paúl meteu un libro no baúl de cor azul.

12.- No local social dese organismo tómase moito café.

13.- Puxo un pernil sobre a mesa e dixo que esa era a súa credencial.

14.- O rol desempeñado polo bemol no pentagrama é moi importante. Foi o que dixo ese doutor que é moi hábil no manexo do bisturí.

15.- Aquel capitel representa unha escena celestial.

16.- O martes sempre vén algún rapaz.

17.- O corazón senil tamén pode ser pasional.

18.- O lacón está moi caro segundo o prezo oficial.

19.- Teño que mercar tea para un lenzo branco e un calzón azul.

20.- É un edil admirábel segundo o editorial do xornal dominical.

21.- O e pode ser unha vogal aberta ou fechada.

22.- É unha flor común e fácil de atopar en calquera verxel.

23.- Cacei unha perdiz naquel piñeiral.

24.- Esa fábrica téxtil ten unha parede anil.

25.- Crese que o pardal é capaz de cantar unha hora enteira.

26.- Pon o mantel da mesa grande e vai traendo o pemento cru.

27.- Non me gusta ese cartel, é igual que o do ano pasado e ten unha cor insufríbel.

28.- O caracol de meu irmán gañou o campionato mundial, foi o máis áxil e dócil.

29.- A explosión foi provocada por un gas letal.

30.- A abertura gradual de oficinas bancarias farase tendo en conta a situación da sucursal existente.

31.- Algún proceso febril esixe un tratamento delicado.

32.- Con ese pincel tan mao non vas poder pintar o bergantín que se ve nese libro.

33.- Sempre foi un amoral e un intratábel no asunto mercantil.

34.- O antigo guaraní era moi vital e sempre andaba nu.

35.- Nunca vin home máis papón e lacazán.

36.- Sempre será un heroe ocasional o que resolva a situación de perigo.

37.- Estableceu un símil moi difícil de comprender.

38.- Non me convencerás con esa razón.

39.- Tiña un oficio moi raro, andaba á caza do saltón e íao metendo nun fardel, pero el dicía que lle daba cartos.

a) Corrección completa do exercicio 6

b) Escoitar o exercicio corrixido:

 


7.- Colocar nos ocos as palabras que van entre parénteses fixándose no xénero e número que lles corresponda, engadindo os artigos e facendo as contracción necesarias

 Por exemplo, entraron catro ............de ........... (camión, leite, fresco): entraron catro camións de leite fresco

  1. En ............. dese lugar sobresaen ............. (paisaxe, árbore, froiteiro).

  2. Esas ............. publicáronse en varios ............. (lei, xornal, nacional).

  3. En ............. grande hai ............. de tráfico ............. (ponte, algún, sinal, indescifrábel).

  4. Comprou varios ............. para as cociñeiras dos seus ............. (mandil, azul, hotel).

  5. Non podía aturar ............. de ............. a pesar das ............. (aquel, dor, ril, inxección).

  6. As palmeiras dan moitos ............., as colmeas ............. e os burros ............. (dátil, saboroso, mel, couce, doloroso).

  7. As listas de ............. godos son ............. de memorizar para ............. e ............. para outros (rei, fácil, un, difícil).

  8. ............. que aquí fixeron os .............piratas figurará nos ............. da historia local (pillaxe, capitán, libro).

  9. Ás ............. os nosos ............. non podían remediar os ............. aos emigrantes (vez, cónsul, mal).

  10. ............. dos ............. paseaban polos pazos ............. con ............. (algún, paxe, rei, real, traxe, branco)

  11. Boteille ............. á comida (pouco, sal).

  12. A parella de ............. meteu o coche en ............. mais deixoulle as ............. acesas (garda civil, garaxe, luz).

  13. Cal é ............. de ............. dos .............? (cor, sangue, animal).

a) Corrección completa do exercicio 7

b) Escoitar o exercicio corrixido:



8.- Indicar os superlativos sintéticos dos seguintes adxectivos

  1. alto

  2. listo

  3. fácil

  4. mao

  5. fiel

  6. amábel

  7. agradábel

  8. pequeno

  9. tolo

  10. célebre

  1. rico

  2. baixo

  3. bo

  4. antigo

  5. cruel

  6. sabio

  7. quente

  8. difícil

  9. acre

  10. pobre

  1. feo

  2. libre

  3. grande

  4. vello

  5. seguro

  6. frío

  7. cheo

  8. nobre

  9. mísero

  10. pulcro

a) Corrección completa do exercicio 8

b) Escoitar o exercicio corrixido:

 


9.- Indicar todas as formas de superlativo que se coñezan

Por exemplo, rico: riquísimo, moi rico, rico abondo, ben rico, superrico, requeterrico, ten cartos como millos, etc.

  1. bo

  2. parvo

  3. verde

  4. custoso

  5. mao

  6. fácil

  7. branco

  8. enfermo

  9. groso

  10. louco

  11. negro

  12. canso

Exercicio libre

10.- Completar as frases coas formas do comparativo que teñan sentido

  1. A Encina sempre tivo moitos ......... cartos ......... el.

  2. O Rubén era ......... fedello ......... o seu curmán.

  3. O Miguel obtivo resultados ......... bos ......... pensaba.

  4. O Daniel é case ......... rico ......... o veciño.

  5. A Helena nunca estaba ......... atenta ......... min.

  6. A Carme ten ......... leiras ......... parece.

  7. Xamais conduciu ......... ben ......... elas.

  8. Agora é ......... forte .........o Ricardo. 

  9. O descoñecido sempre será ......... mao ......... o coñecido.

  10. Os perigos son ......... grandes ......... pensabamos.

  11. Están ......... abraiados ......... vós.

  12. As rendas son......... pequenas ......... esperabades.

  13. O Santiago era ......... divertido ......... os compañeiros.

  14. A Irimia ten ......... forza ......... vostede. 

  15. O Paulo é ......... trasfego ......... a Alba.

  16. Recollemos ......... fabas ......... contabamos.

  17. Penso que ten ......... poderes ......... ti. 

  18. O Manuel está ......... alto ......... a Laura.

  19. O Brais atopou ......... moedas ......... se propuxo.

a) Corrección completa do exercicio 10

b) Escoitar o exercicio corrixido:



11.- Traducir do castelán

1. El color rojo es mi preferido, tengo la costumbre de ponerme ropa muy original. 

2. Enciende ya el fuego para calentar la leche, la miel y las legumbres del almuerzo. 

3. Como aquí llueve mucho en el arte gallego está muy presente el agua y sus colores. 

4. El origen del problema está en el orden en que declaraban los testigos. 

5. Yo distingo los castaños, los manzanos, los perales y las higueras; pero no los almendros, los naranjos y los cerezos. 

6. Se parece a su madre en la nariz, la sonrisa y unha señal en la frente y supongo que su sangre será muy similar. 

7. El fraile comentó que el yerno le trató siempre como a un perro y le cargaba de trabajo como a una yegua. 

8. La reina paró en Xinzo y se comió unha codorniz de primero, ancas de rana de segundo. 

9. Estaban una catalana, una alemana y una orensana discutiendo quién era mejor ciudadana, máis cristiana y de moral sana. 

10. Los generales españoles compraron miles de fusiles y puñales, cañones, aviones, misiles, para conquistar una ciudad llena de hoteles. 

11. Con tales leyes non se protegen las pieles de los animales salvajes de algunos países africanos. 

12. Se ha hecho un análisis para determinar la dosis de antibiótico que debe tomar para vencer su amigdalitis. 

13. Desde su garage se puede empezar un hermoso viaje por el paisaje costero que se recoge  en un cortometraje televisivo. 

14. Dimitió por darle una coz a un diputado y gritarle que tenía dos baúles azules llenos de dinero negro procedente de los controles comunitarios. 

15. Para evitar la cárcel por los avales bancarios vendió unos anillos y unas diademas de la dote de su abuela. 

16. Después se descubrió que la ladrona era una joven que había sido campeona de atletismo del margen izquierdo da la Ría de Vigo. 

17. La labor de extraer sal marino y subirlo a la cumbre en la que está la villa fue cosa de personas casi gigantonas. 

18. Las cuestiones eran fáciles y ellas eran ágiles respondiendo. La primera era sobre símiles, la segunda sobre túneles de velocidad. 

19. La niña china coge una sola zanahoria cruda y se la come entera. 

a) Corrección completa do exercicio 11

b) Escoitar o exercicio corrixido:


2005-2024
Licenza Creative Commons
ogalego.eu/ogalego.gal ten unha licenza Creative Commons Atribución-Non comercial-Compartir igual 4.0 Internacional.